Kettingbrief #14 Bart Joosten & Hans Beerkens

In de categorie ‘Fruitige Kettingbrief’ gaan we samen met gedreven personen uit de zachtfruit sector, dieper in op de sector! Rene Beerkens gaf in de vorige kettingbrief antwoord op de vraag: “Tegen welke uitdagingen denk je in deze sector aan te lopen als we het over autonoom telen hebben?” Rene geeft een volgende vraag door aan: Bart Joosten van Mertens BV. De vraag die Rene doorgeeft is:

Wie aan autonoom telen denkt moet zeker ook gaan denken aan robotisering. Hoe denkt Mertens dat de aardbeienteelt er over 5 tot 10 jaar uit zal zien qua mechanisering en robotisering?

De schaalgrote zal mede bepalen hoe hard de ontwikkelingen gaan. Bij een klein gewas zullen en zijn hier minder bedrijven mee bezig of gaan er mee aan de slag dan bij een groot gewas. Ook de manier van telen en de teeltsystemen zullen een bijdrage gaan leveren om gewassen, geautomatiseerd geoogst te krijgen.

Een ding is naar mijn mening zeker, de oogst zal steeds meer geautomatiseerd worden.

 Vermeerdering

Hier draait het momenteel vooral om veel handjes, dus het machinaal oogsten van stekmateriaal zou een uitkomst en must zijn voor veel plantenkwekers. Men ziet dat het automatiseren van de vermeerdering in volle gang is, maar ook het verzorgen en gezond houden van het gewas is hierbij een belangrijke factor. Verder zal de ontwikkeling van nieuwe rassen en het teeltsyteem een grote bijdrage kunnen leveren om uiteindelijk het automatiseren van het oogsten te vergemakkelijken. Ook trayvelden waar machinaal stek gestoken wordt lijkt ons iets wat realiseerbaar moet zijn. Je ziet dit ook in andere gewassen gebeuren, dus dit lijkt mogelijk. Laten we wel de kanttekening plaatsen dat het geheel niet ten kosten moet gaan van de kwaliteit, uiteindelijk zal er een gezonde plant tegen een redelijk prijs afgeleverd moeten kunnen worden.

Gewasbescherming

De productiebedrijven liggen continu onder een vergrootglas bij de consument.

Dit geld ook voor zachtfruit waarbij het gezonde product er mede voor zorgt dat de vraag blijft toenemen. Men ziet dan ook al diverse jaren dat de manier van gewasbescherming sterk aan het veranderen is. Van 100% chemisch bestrijden, naar chemie als laatste redmiddel.

Door gebruik te maken van biologie, groene middelen en in sommige gevallen een UV-C behandeling, zorgt men ervoor dat de gewassen gezond zijn en er een sterk en weerbaar gewas staat.

Spuiten gebeurt op veel bedrijven nog vrij ouderwets met een handgetrokken spuit. Op veel bedrijven is nog een slag te slaan om dit sneller en wellicht met spuitrobots te doen. De keuze voor groene middelen is positief voor het gebruik van de hoeveelheid werkzame stoffen, echter zorgt het ervoor dat de spuitfrequentie omhoog moet. Dit zorgt wellicht voor een versnelde automatisering op dit vlak.

Dit is het deel waar wij als Mertens in de praktijk veel mee te maken hebben. Samen met de klant kijken hoe men ervoor zorgt dat hetgeen men doet, zo optimaal mogelijk gebeurt. En niet alleen nu maar ook in de toekomst. Door de schaalvergroting en de toename van rijlengte zullen we continue blijven inspelen op omstandigheden, wensen en eisen. Denk aan aantal doppen, dopkeuze, eisen van middelen, maximale druk, hoeveelheid water, etc. Uiteindelijk stelt dit ook weer extra eisen aan de installatie.

Verder wordt er naast spuiten ook biologie ingezet. Dit gebeurt op veel bedrijven nog handmatig, een aantal bedrijven werkt al met een handverstrooier of handverblazers. Al heeft dit laatste geen voorkeur omdat er veel biologie langs de plant valt. Echter verwachten we dat de meeste grote bedrijven dit toch wel willen mechaniseren en zien we dit ook wel tot mogelijkheid.

Conclusie

De sector groeit op dit moment enorm, maar elk bedrijf doet dit ook weer op zijn eigen manier.

Wij geloven zeker dat er zaken gemechaniseerd danwel gerobotiseerd kunnen en gaan worden de komende jaren, echter zal dit per teelt en noodzaak zijn tijd in beslag nemen.

Momenteel zien we door de verscheidenheid in teeltsystemen, kassen, tunnels, plantvelden, etc. dat het alleen weggelegd is voor de grotere bedrijven omdat het maatwerk is en daardoor is betaalbaarheid ook een belangrijk vraagstuk.

Wat is jullie connectie met de zachtfruitsector?

Bart:
Sinds 2007 ben ik werkzaam in de tuinbouwsector en vanaf 2011 ben ik me meer gaan verdiepen en specialiseren in de zachtfruitsector en dan voornamelijk de aardbeienteelt. Ik ondersteun en begeleid telers met mijn advies op gebied van GBM, biologie, bemesting, substraat, etc. Eigenlijk in de breedste zin van het woord. Mertens is een totaal toeleverancier voor de tuinbouwsector. Dus daar waar de vraag van de teler ligt proberen we deze zo goed mogelijk in te vullen. Deze vragen zijn er altijd en er duiken ook steeds weer nieuwe vragen of ontwikkelingen op, wat het vak uiteindelijk ook leuk en uitdagend maakt en houdt.  

Hans:
Geboren als boerenzoon en altijd midden tussen de agrarische ondernemers in de breedste zin opgegroeid en gewerkt. En tegenwoordig woon ik bij wijze van spreken midden tussen de blauwe bessen velden, met aardbeientelers op een steenworp afstand. Ik ben pas in 1995 echt met zachtfruittelers in contact gekomen. Maar dan in de functie van Keurmeester op veiling ZON. Vanaf 2000 kwam ik vanuit Mertens meer met telers op hun bedrijven in contact. Omdat de zachtfruitsector voor Mertens een belangrijke tak is kwam ik vanuit de techniekkant in contact met deze sector. Ondanks dat wij geen compleet water technische installaties leveren, voorzien we klanten toch van teeltgoten, spuitapparatuur, transportmiddelen en weegapparatuur tot vulapparatuur van bakken, potten en trays. Met name gewasbescherming is regelmatig een uitdaging. Door de steeds groter wordende oppervlakten zijn er ook steeds meer zaken waar men rekening mee moet houden om ervoor te zorgen dat het resultaat optimaal blijft en de capaciteit groot genoeg is. Dit gebeurt dan ook al bij veel bedrijven met spuitrobots, uitgevoerd als semi- of vol automaat. Om zo min mogelijk bewegingen in de rij te hebben, werken deze dan ook nog kap-breed. En daarmee is er al snel een link gelegd richting het onderwerp van bovenstaande kettingbrief.

Hoe zien jullie de zachtfruitsector in de toekomst?

Bart:
Een sector die de laatste jaren hard groeit omdat zachtfruit gewoon booming is over de hele wereld. We willen allemaal gezonder leven en anders worden we die richting wel in gestuurd. Maar voor de fruitsector is dit alleen maar positief omdat er hierdoor veel geconsumeerd wordt.

En de vraag die wij van Rene kregen sluit hier wel mooi bij aan. Want de sector groeit hard de laatste jaren en ook de grootte van de bedrijven neemt enorm toe. Echter begin je nu ook te merken dat er even pas op de plaats gemaakt wordt omdat de groei van de bedrijven ook ingevuld moet kunnen worden met personeel. En dat is een punt wat de afgelopen twee jaar toch lastiger geworden is.

En op moment dat er een tekort aan handjes is, moet je toch gaan nadenken hoe we het werk makkelijker, sneller of anders in kunnen vullen.

Hans:
Zachtfruit hoort steeds meer bij de standaard boodschappen en de consument verwacht jaarrond product te kunnen krijgen. Hier wordt dan ook door de telers op ingesprongen door schaalvergroting, belichting en diverse teeltmaatregelen. Maar aan de andere kant worden de handjes die het werk moeten doen steeds schaarser en is de huisvesting van deze medewerkers steeds lastiger. Daarom zullen er andere oplossingen gevonden moeten worden.

Wij stellen de volgende vraag aan Fred Odenkirchen:

Vraag aan Fred:

Hoe de diverse teeltsystemen voor de zachtfruit sector er richting de toekomst uit gaan zien zodat mechanisering en of robotisering mogelijk gemaakt kan worden.

Het antwoord van Fred zal in april worden gepubliceerd!